Źinsa su se zmakali cłonki Zwězkowego pśedsedaŕstwa Domowiny we Wuměłskej hali Łužyca w Chóśebuzu. Prědny raz pó casu korony wobźělichu se wšykne na městnje, což źěłabnosć njesměrnje wólažcyjo. Na zachopjeńku jo se pśepódało wósebne pśipóznaśe młodeje ekscelence za dolnoserbšćinu. Lětosa pósći se wóno 28lětnej Karlinje Wuglaric z Depska a 23lětnej Měrje Dubianojc z Dešna. Wobej stej C1-certifikat wótzamknułej.

Karlinka Wuglaric jo chójźiła do Witaj-źiśownje „Mato Rizo“ w Žylowje a jo swóju abituru na Dolnoserbskem gymnaziumje złožyła. W familiji jo ta jadnučka, kótaraž jo tu rěc nawuknuła a powěda. W młoźinje jo se wěcej a wěcej za to serbske zasajźiła, aby ta rěc se zasej wěcej na nałogach powědała. W slědnem lěśe jo se pśizjawiła pla Zorjow, aby mógała serbsku rěc zasej běžnjej a teke pšawje powědaś. W jeje źěku zwuraznja: “Cu, aby moje źiśi měli teke raz tu móžnosć, se ceło do serbskego žywjenja zanuriś, aby se naša rěc zasej pšawje rewitalizěrowała, teke w pśiducych generacijach. Jano tak móžomy našu rěc a kulturu šćitaś a dalej daś.”

Mira Dubianojc jo w prědnych žywjeńskich lětach doma jano z nanom serbski powědała. Teke wóna jo była we WITAJ-źiśowni, w serbskej zakładnej šuli a pótom na dolnoserbskem gymnaziumje. W młoźinje jo swěśiła Kokot a Zapust, ale tam jo jej pśecej ta rěc felowała.
Wjelika gluka jo była za nju Kolektiw Wakuum. Tam jo dalšne impulse dostała a jo so potom na prěnim kursu Zorja wobdźěliła. Dubianojc: “Něnto pó kursu Zorja cujom se napšawdu ako Serbowka.” W pśichoźe co wóna hyšći dalšne słowjańske rěcy nawuknuś a pitśku słowjański swět zeznaś. Jasne pak jo: “Pó tom pśidu zasej a com se dalej za serbsku rěc angažěrowaś a ju teke źiśam dalej daś.”

Widejowy projekt

Dalšna tema jo była widejowy projekt za spěchowanje wjelerakosći w Dolnej Łužycy. Ako jo Franciska Albertowa zdźěliła, jo župa dogromady tśi krotkofilmy nagrała, kótarež su wótněnta na Domowinskem Youtube-kanalu wózjawjone. Z toś tymi co jasny statement za wjelerakosć we Łužycy wugroniś. Dalej jo rozpšawjała wó aktualnosćach 3. kursa Zorja, kótaryž se mjaztym 3. mjasec pśewjedujo.

Wólby mytowanskeho wuběrka (2026-2029)

Za nowu dobu mytowanskeho wuběrka wolichu čłonojo zwjazkoweho předsydstwa nowy wuběrk. Tutomu přisłušeja wotnětka hač do 2029 dr. Pětš Šurman, Franciska Albertowa, Leńka Thomasowa, Karin Tšukowa, Gabriela Linakowa, dr. Ines Kellerowa, Zala Cyžowa, Beno Bělk a Jan Rychtaŕ.

Aktualnosće na polu kubłanja na serbskich šulach w Sakskej

Tež serbske kubłanje na šulach Sakskeje steješe na dźensnišej agendźe. Dr. Jana Šołćina, wědomostna sobudźěłaćerka Serbskeho instituta, předstaješe wuslědki aktualneho přepytowanja rěčneho stawa šulerkow a šulerjow. Za to testowachu mj. dr. zrozumjenje, pisanje, čitanje, rěčenje a to dohromady někak 5 (šulskich) hodźinow. Złožowachu so při tym na nadźěłane certifikaty Rěčneho centruma Witaj. Tež rěčnobiografiske daty zběrachu. Tute su wažne za interpretaciju datow. We wuslědku nima połojca wšěch šulerjow na 2plus šulach doma žadyn kontakt ze serbšćinu. “To je alarměrowace!” tak dr. Jana Šołćina. Maćernorěčny podźěl lěto wob lěto woteběra. “We wuslědku je rěčny staw přeco hišće wotwisny wot rěčneje biografije.” Jeje doporučenje: “Je wažne, sej wědomy być, kak so doma a w šuli rěči. Trjebamy optiměrowanje maćernorěčneje didaktiki na najwyšim niwowje a přidatne poskitki za wučerjow. Tež spěchowanje šulerjow rěčneje skupiny C, noworěčnicy a wuknjacy su za zdźerženje serbšćiny wažne.” Ze zwěsćenjom rěčneho stawa chcedźa klětu pokročować.

Dale wuwjedźe kubłanska referentka Domowiny Katrin Suchec-Dźisławkowa wo prócowanjach na kubłanskim polu. Tak je Domowina mj. dr. zhromadne stejišćo serbskich institucijow ke konceptej uniwersity Lipsk wo sorabistiskim wuwučowanju iniciěrowała. Nimo toho su akterojo kubłanja – SŠT a šulscy nawodźa – w zhromadnym dźěle z třěšnym zwjazkom w minjenych měsacach naćisk za nowe postajenje wo dźěle na serbskich šulach a druhich šulach w serbskim sydlenskim rumje nadźěłali.

Aktualnosće wokoło doma Měrćina Nowaka-Njechorńskeho

Architekt Marko Dźisławk informowaše zjawnosć wo nowosćach doma Měrćina Nowaka-Njechorńskeho. Spočatk wólbneje doby bě zwjazkowe předsydstwo wuběrk wutworiło, kotrež so ze zdźerženjom domu zaběra. Tež Dźisławk je čłon gremija. Škódnika w drjewje dla bě trěbne, zo so dźěl doma wopłuni. Planowane je, zo so dom hač do pózdnjeho lěća 2026 přetwari. Wuběrk dźěła dołhodobnje na wobsahowej koncepciji za dalše wužiwanje domu.

Wobzamknjeni

Čłonojo přizwolichu próstwje Załožby za serbski lud, zo smědźa so wideja swojich posedźenjow za rěčne spóznawanje wužiwać.

Dale přepoda zwjazkowe předsydstwo prezidijej nadawk, za sobudźěło w jury Myta Zejlerja na dobu 2026-2031 wosobu pomjenować. Přichodne posedźenja prezidija budźe 17.12.2025.

Foto: Domowina/Božena Šimanec