Na 200 hosći z Pólskeje spominachu wčera zhromadnje ze Serbami na 80. róčnicu padnjenych wojakow 2. Swětoweje wójny. Mjez nimi běchu potomnicy wojakow 2. pólskeje armeje, zastupjerjo gmejny Přibuz (pólsce Przewóz), wobydlerjo mj. dr. gmejnow Žaganja a Žar, pólscy młodostni, kaž tež skawća. Serbow zastupowachu wjesnjanosta gmejny Chrósćicy Marko Kliman, předsyda Domowiny Dawid Statnik, kaž tež županka župy “Michał Hórnik” Kamjenc Diana Wowčerjowa. Dohromady wobdźělichu so wjace hač 300 přitomnych.

Spominanje zahaji so ze swjatočnej pólsko-serbskej Božej mšu pod nawodom kanonika fararja Powoła Konieczneho. Mšu wobrubi dorostowy chór Serbskeho gymnazija Budyšin, pod nawodom Judith Škodźineje. Po tym połožichu hosćo kwětki při pomniku za Pólskich wojakow na kěrchowje.

Při Fulkec hórce zahaji chór Chróšćanskeje zakładneje šule „Jurij Chěžka“ pod nawodom Hilže Kantoweje swjatočne spominanje. Wjesnjanosta gmejny Chrósćic Marko Kliman witaše přitomnych. W swojej narěči počesći padłych, kotřiž w ćežkich časach wo swobodu a měr wojowachu. 

Wjesnjanostka gmejny Přibuz Ewelina Rzepka wuzběhny w jeje narěči zmužitosć wojakow 2. pólskeje armeje, kotřiž před 80 lětami při Łužiskej Nysy wojowachu a mnohim swobodu w Europje zmóžnichu. Serbam dźakowaše so wosebje tež za hladanje wopomnišćow.

Předsyda Domowiny Dawid Statnik spomina w swojej narěči na něhdźe 2000 pólskich wojakow w „doliny smjerće“, kotřiž 1945 we Łužicy wo swobodu wojowachu a žiwjenje přisadźichu. Wón wuzběhny, zo njeje dopomnjeće jenož spominanje, ale tež zamołwitosć, měr zachować kaž tež hidźe a nacionalizmej zadźěwać. 

Dźowka wojaka 2. armeje pólskeho wójska Barbara Jakimowicz-Klein počesći padłych a přežiwjenych wojakow. Mjez nimi bě tež jeje nan. Tež wona wuzběhny wažnosć dopominanja a dźakowaše so Serbam za jich swěrnu podpěru. 

Moderator a zdobom nawoda pólskeje delegacije, Krystof Polusnik, přepoda naposledk diplom a medalju “za zasłužby wokoło towarstwa 42. diwizije infantera a 11. tankoweje brigady” na Marka Klimana, Dawida Statnika a Clemensa Škodu. Na to kładźechu přitomni hosći kwětki pod pomnikomaj. Při tym wobrubi nimo dorostoweho chóra Serbskeho gymnazija ensemble „Złoty Kłos” z Marszowa.

Po přestawce wobhladachu sej hosćo hišće dokumentaciju “Dolina smjerće”, kotraž měješe wječor zjawnu premjeru. Dale spominachu hosćo hišće před pomnikom za padnjenych pólskich wojakow w Hórkach. Tomu sćěhowaše přednošk dr. Zbigniew Kopocińskeho. Na zažnym wječoru so pólscy wopytowarjo do swojeje domizny nawróćichu.

Swjatočnosć su zhromadnje organizowali Pólscy zastupjerjo gmejny Žar, towarstwa 42. mechanizowaneje diwizije, gmejna Chrósćicy a Domowina - Zwjazk Łužiskich Serbow.

Fota: Domowina/Clemens Škoda