Muzika z wuměłskim wupominanim

“Nalěśe” – toś to klincece słowo pomjenijo prědny lětny cas a jo rownocasnje titel drje nejrědnjejšego serbskego oratorija, kótaryž stej Handrij Zejler a Karlo Awgust Kocor stwóriłej. Serbske chory jen rad spiwaju, ako na pśikład 2012 na styrich wšakorakich městnach: w Chóśebuskem statnem źiwadle, w Marijinej cerkwi w Kamjeńcu, we Valdštejnskem gumnje w Praze a w cerkwi Našeje kněnje w Drježdźanach.
Mimo “Nalěśa” se teke dalšne serbske oratorije a spiwne cykle pšawidłownje pśedstajaju. Dalej pśiwobrośujo se Zwězk serbskich spiwarskich towaristwow twórjenju serbskich komponistow, na pśikład Bjarnata Krawca, Karla Awgusta Kocora abo Jana Bulanka. Załožył jo se zwězk južo 1923. Tegdy jo se rěd serbskich spiwnych towaristwow zjadnośił, aby serbske spiwne derbstwo woplěwali, chorowe gibanje spěchowali a w swójej rěcy zgromadnje spiwajucy wjasele měli. A toś to jo kšywowemu zwězkoju serbskich chorow źinsa hyšći zawězk.
Ako wšykne druge serbske towaristwa su nacionalsocialisty 1937 teke serbski spiwarski zwězk zakazali. W maju 1991 jo se Zwězk serbskich spiwarskich towaristwow znowa załožył. Z tym jo słušał k prědnym serbskim zjadnośeństwam, kenž su pó politiskem pśewrośenju 1989/90 nastali.
Zwězk wudawa noty a teksty za chory a wuźělujo komponistam nadawki, gaž kśě chory k jubilejoju nowu twórbu pśedstajiś. W zajźonych lětach jo wupisał zwězk dwě kompozitoriskej wuběźowani, z kótarejuž su wujšli nowe a moderne twórby za chor, kenž su někotare kupki do swójogo repertoira pśiwzeli. Z wupominajucymi programami jo se ZSST na wucesćenju wuznamnych serbskich wósobinow wobźělił, na pśikład 2011 ze swěźeńskim programom k 150. pósmjertnemu narodnemu dnju Bjarnata Krawca. Teke z dolnoserbskimi chorami pšawidłownje zgromadne projekty organizěrujo. Wót casa swójogo znowazałoženja wiźi zwězk swóju domownju w Domowinje, zastupnicy serbskich politiskich zajmow. Wšako słužy woplěwanje a zachowanje serbskeje rěcy a kultury samskemu zaměroju. Domowina pódpěrujo zgromadne statkowanje chorow a spiwnych cełkow z drugimi serbskimi fachowymi towaristwami a institucijami, ako jo to był na pśikład 2012 muzikalisko-sceniski program za swěźeński akt k 100. jubilejoju Domowiny. Mimo togo spěchujo kšywowy zwězk Serbow granice pśesagajucu kulturnu wuměnu, na kótarejž se teke cłonki ZSST cesto wobźěluju. Někotare chory woplěwuju južo lětźasetki dłujko pśijaśelske kontakty do Českeje a Pólskeje a se pšawidłownje ze swójimi partnerskimi chorami zmakaju.

Źinsa pśisłušajo zwězkoju 16 chorow, spiwnych a folklornych kupkow z něźi 500 cłonkami resp. dalšne jadnotliwce. Cłonkojske cełki pak su samostatne towaristwa, kenž wó swójich koncertnych aktiwitach sami rozsuźuju. ZSST jo ako fachowy kšywowy zwězk choram partnaŕ w pšawniskich a pjenjeznych pšašanjach. Wón koordiněrujo pśedewześa jadnotliwych cłonkojskich chorow a organizěrujo zgromadne projekty. Pšawidłowne zjězdy chorow słuže pśijaśelskej wuměnje. Wjele chorow, pśedewšym w Dolnej Łužycy, pak ma problemy z felujucym dorostom. Někotare spiwne cełki su w zajźonych lětach dla teje zawiny samo źěłaś pśestali.
Zwězk serbskich spiwarskich towaristwow procujo se wó dobre wuměnjenja, aby jogo cłonkojske cełki wuspěšnje źěłaś mógali. Procujo se wó dobre wukubłanje wobdarjonych spiwarkow a spiwarjow ako chorowych wjednikow, aby se dłujka tradicija pókšacowała. Ze swójimi koncertami na wusokem niwowje wobogaśuju serbske chory a spiwne kupki kulturne žywjenje w dwójorěcnej Łužycy. Z tym skšuśuju narodne wědobnje serbskego publikuma. Rownocasnje spśistupnjuju našu muziku z wusokim wuměłskim wupominanim teke nimskim pśisłucharjam, kenž serbsku muziki za wětšy źěl jano z folkloru zwězuju. Tak jich za tradiciju a bogatosć našeje serbskeje kultury sensibilizěruju.

tekst:Constanze Knappe

pśestajenje: Erwin Hanuš