Wustawki serbskego wědomnostnego towaristwa Maćica Serbska/Maśica Serbska

§ 1 Mě a sedło
(1) Towaristwo nosy mě Maćica Serbska, dolnoserbski: Maśica Serbska. Wóno jo se 1847 załožyło a 1872 do Budyšyńskego towaristwowego registra zapisało. Towaristwo wjeźo tejerownosći statkowanje 1880 załožoneje dolnoserbskeje Maśice Serbskeje dalej. Maćica Serbska/Maśica Serbska jo se 1990 znowa do Budyšyńskego towaristwowego registra zapisała.
(2) Sedło towaristwa jo Budyšyn.

§ 2 Zaměr
Zaměr towaristwa jo, spěchowaś wědomnostne zaběranje z historiju, rěcu a kulturu serbskego luda, staraś se wó nałožowanje serbskeje wědomnosći w narodnem źěle a rozšyrjowaś serbsku rěc a sorabistisku wědu. Z tym co towaristwo buźiś a pózwigowaś narodne wědobnje Serbow a zmócnjaś pśijaśelske póśěgi mjazy Nimcami a Serbami kaž teke słowjańsku mjazsobnosć. Wóno co spěchowaś zwězanosć luźi z łužyskeju domownju. Maśica Serbska pśewjeźo k tomu wědomnostne a popularnowědomnostne zarědowanja, rozdawa slěźarske projekty a organizěrujo dalšne napšawy, kótarež se jej góźe k dosegnjenju swójich zaměrow.

§ 3 Powšykna wužytnosć
Towaristwo Maśica Serbska ma jano powšyknowužytne zaměry w zmysle pasusa „Pśez danki spěchowane zaměry“ dankowego pórěda. Towaristwo statkujo mimo swójskego wudobytka a njama góspodarske zaměry. Srědki towaristwa se jano za take zaměry nałožuju, kenž se makaju z jogo wustawkami. Nichten njesmějo pśez wudanki, kótarež zaměram towaristwa cuze su, abo pśez nadměrnje wusoke zarownanja měś wósobinski wužytk.

§ 4 Wobchodne lěto
Wobchodne lěto jo kalendariske lěto.

§ 5 Cłonkojstwo
(1) Cłonk towaristwa móžo byś kužda pśirodna a juristiska wósoba, kenž statkujo w zmysle towaristwa.
(2) Wó pśiwześu do towaristwa rozsuźijo pśedsedarstwo.
(3) Cłonkojstwo se skóńcyjo
a) ze smjerśu cłonka,
b) pśez pisne wuzjawjenje wustupa ku kóńcoju wobchodnego lěta napśeśiwo jadnomu ze cłonkow pśedsedarstwa,
c) joli až cłonk jo dlej ako dwě lěśe slědk z płaśenim pśinoskow,
d) pśez wuzamknjenje z towaristwa.
(4) Cłonk móžo se pśi radnem pśejźenju pśeśiwo zajmam towaristwa na wobzamknjenje głowneje zgromaźiny z dwěma tśeśinoma głosow wuzamknuś. Pśed wuzamknjenim ma pšawo, swójo měnjenje wustnje abo pisnje k wěsći daś. Rozsuźenje wó wuzamknjenju ma se wupšawiś a cłonkoju z protokolom głowneje zgromaźiny pósrědniś. Pśeśiwo rozsuźenju głowneje zgromaźiny smějo se wob tśi mjasece napśeśiwjenje pla pśedsedarstwa zapódaś. Wó napśeśiwjenju rozsuźijo głowna zgromaźina. Njewužywa-li se pšawo na napśeśiwjenje, pśiwzejo cłonk rozsuźenje pśiduceje głowneje zgromaźiny.
(5) Za cesnych cłonkow towaristwa směju se na naraźenje pśedsedarstwa cłonki wuzwóliś, kenž su sebje wósebne zasłužby dobyli wó dopołnjenje zaměrow towaristwa. Za cesnego cłonka mógu se teke wósoby wuzwóliś, kenž njejsu cłonk towaristwa, ale kenž su serbsku rěc a kulturu na wósebny part spěchowali. Wuzwólenje cesnego cłonka se stanjo na głownej zgromaźinje z dwěma tśeśinoma głosow.

§ 6 Pšawa cłonkow
(1) Cłonki Maśice Serbskeje maju pšawo głosowanja we wšych nastupnosćach towaristwa a maju aktiwne a pasiwne wuzwólowańske pšawo za wše gremije towaristwa.
(2) Cłonki maju pšawo, se wobźěliś na wědomnostnej a publicistiskej źěłabnosći wšyknych sekcijow a dolnoserbskego wótźělenja. Wóni maju pšawo, wše publikacije towaristwa zadermo resp. tunjej dostaś, tak daloko ak se póśěguju na źěłabnosć sekcijow a dolnoserbskego wótźělenja, do kótarychž su se zapisali. Wuměnjenje za to jo płaśenje pśinoska w běžnem lěśe.

§ 7 Organy towaristwa
Organy towaristwa su:
1. głowna zgromaźina,
2. pśedsedarstwo.

§ 8 Głowna zgromaźina
(1) Głowna zgromaźina se wótměwa lětnje. Wóna dej se nejpózdźej styri tyźenje do togo wót pśedsedarstwa pisnje zwołaś. Z jeje zwołanim dej se zrazom pódaś dnjowny pórěd.
(2) Głowna zgromaźina ma pśedewšym slědujuce nadawki:
a) wóna pśiwzejo rozpšawu pśedsedarstwa wó jogo źěłabnosći, financnu rozpšawu a rozpšawy dolnoserbskego wótźělenja, sekcijow, komisijow a wuběrkow,
b) wóna wobzamknjo  pśinoskowy pórěd,
c) wóna wuzwólijo pśedsedarstwo,
d) wóna wuzwólijo pśedsedarja/pśedsedarku,
e) wóna wuzwólijo cesnych cłonkow,
f) wóna rozsuźijo wó pśeměnjenju wustawkow.
Jadnańska rěc jo stawnje serbska.
(3) Pśedsedarstwo ma wob tśi mjasece zwołaś wurědnu głownu zgromaźinu, joli až jo to
w zajmje towaristwa abo joli to nanejmjenjej tśeśina cłonkow resp. połojca wšych sekcijow a dolnoserbskego wótźělenja z pódaśim zawinow póžeda.
(4) Wó wobzamknjenjach głowneje zgromaźiny dej se napisaś protokol.
(5) Wobzamknjenja głowneje zgromaźiny płaśe, su-lic dostali wětšynu głosow pśibytnych cłonkow. Za wuzwólenje cesnego cłonka a pśeměnjenje wustawkow stej dwě tśeśinje pśibytnych a za rozpušćenje towaristwa dwě tśeśinje wšyknych zapisanych cłonkow trěbnej.

§ 9 Pśedsedarstwo  a pśedsedaŕ
(1) Pśedsedarstwo wobstoj z pśedsedarja/pśedsedarki, a ze 6, maksimalnje 9 cłonkow, wuzwólonych na głownej zgromaźinje.
(2) Pśedsedaŕ/Pśedsedarka a pśedsedarstwo se wuzwólijotej wót głowneje zgromaźiny z wětšynu głosow na styri lěta. Wó modusu wuzwólowanjow rozsuźijo głowna zgromaźina z wětšynu głosow. Cas zastojnstwa pśedsedarja/pśedsedarki a cłonkow pśedsedarstwa se skóńcyjo z wulichowanim ze zastojnstwa abo ze złoženim zastojnstwa.
(3) Towaristwo zastupujotej we pšawniskich pšasanjach dwa cłonka pśedsedarstwa gromaźe, z kótarejuž jo jaden pak pśedsedaŕ/pśedsedarka pak zastupny pśedsedaŕ/zastupna pśedsedarka.
(4) Pśedsedarstwo ma nadawk, źěło sekcijow a dolnoserbskego wótźělenja koordiněrowaś a wšykne je pśestupujuce nastupnosći towaristwa rědowaś.
(5) Wjedniki sekcijow, dolnoserbskego wótźělenja, komisijow a wuběrkow maju pšawo, se na wšych wobradowanjach pśedsedarstwa z póraźujucym głosom wobźěliś.
(6) Pśedsedarstwo wuzwólijo, deligěrujo abo naraźijo zastupnikow towaristwa do fachowych a politiskich gremijow.
(7) Pśedsedarstwo pówoła cłonkow komisijowu  a wuběrkow Maśice Serbskeje.

§ 10 Sekcije a dolnoserbske wótźělenje
(1) Towaristwo źěła w sekcijach a w dolnoserbskem wótźělenju. Wó wutwórjenju nowych sekcijow rozsuźijo pśedsedarstwo na naraźenje cłonkow. Wutwórjenje wěcej sekcijow na samskem źěłowem pólu njejo pśiwdane. Kuždy cłonk ma pšawo, se do wobstojecych sekcijow a do dolnoserbskego wótźělenja zapisaś a we nich źěłaś.
(2) Sekcije a dolnoserbske wótźělenje rěduju swójo źěło samostatnje. Wo góspodarskich a financnych nastupnosćach rozsuźijo pśedsedarstwo.
(3) Sekcije a dolnoserbske wótźělenje wuzwóliju swójo sekciske/wótźělowe wjednistwo, wobstojece z 2 do 4 cłonkow, mjazy nimi wjednika/wjednicu sekcije/dolnoserbskego wótźělenja.

§ 11 Komisije a wuběrki
(1) Pśi Maśicy Serbskej źěłaju Górnoserbska rěcna komisija, Dolnoserbska rěcna komisija a pomnikowy wuběrk. Wó wutwórjenju dalšnych komisijow a wuběrkow rozsuźijo pśedsedarstwo.
(2) Komisije a wuběrki naraźiju pśedsedarstwoju swójich cłonkow, kótarymž ma pśigłosowaś.
(3) Komisije a wuběrki rěduju swójo źěło samostatnje a wobzamknu za sebje jadnański pórěd.

§ 12 Cłonkojske pśinoski
Wusokosć lětnego cłonkojskego pśinoska póstajijo se w pśinoskowem pórěźe.

§ 13 Rozpušćenje towaristwa
Pśi rozpušćenju towaristwa abo pśi wótpadnjenju powšyknowužytnych zaměrow pśipadnjo zamóženje Maśice Serbskeje Domowinje – Zwězkoju Łužyskich Serbow z. t. za spěchowanje serbskeje kultury a wědomnosći.

Budyšin 29.03.2008 / 28.02.2015